«Σὺ oὖν κακοπάθησον ὡς καλός στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ».
Υπάρχουν κατορθώματα μεγάλα και ηρωϊκά. Υπάρχουν πράξεις ευγενείς και γενναίες, που θεωρούνται επίσης ηρωϊκές. Εξ’ αιτίας αυτών των κατορθωμάτων και πράξεων, πολλοί ονομάσθηκαν ήρωες και τα ονόματά τους προφέρονται με θαυμασμό και εκτίμηση. Και όμως όχι λίγοι από εκείνους που διακρίθηκαν για μεγάλα ηρωϊκά κατορθώματα, αποδείχθηκαν πολύ μικροί σε άλλα ζητήματα. Γενναίοι άνδρες, που νίκησαν στρατιές και αυτοκρατορίες, δεν κατόρθωσαν να νικήσουν τον εαυτό τους. Ήρωες ονομαστοί στους πολέμους νικήθηκαν από τα πάθη τους. Άλλοι, ξακουστοί για έργα σπουδαία και αξιοσέβαστα, ξεπέφτουν σε πράξεις ανάξιες του εαυτού τους. Νά όμως ένα αληθινό παλληκάρι. Ό Άγιος Μεγαλομάρτυς Δημήτριος, τον οποίο σήμερα εορτάζουμε. Αυτός φάνηκε ήρωας σε όλα. Αντιμετώπισε τις λόγχες του σκληρού χριστιανομάχου αυτοκράτορα Διοκλητιανού εξ’ ίσου όμως νίκησε και τους πειρασμούς της νεότητος και το κράτος της αμαρτίας ολόκληρο. Πόσον διδακτικό είναι, αλήθεια, το παράδειγμά του; Καταγόταν από την Θεσσαλονίκη. Χριστιανός από την νεαρή του ηλικία. Ζούσε όμως σε περιβάλλον ειδωλολατρικό.
Για να υπερασπίσει τον θησαυρό της πίστεώς του, χρειάσθηκε να θυσιάσει την ζωή του. Προηγουμένως όμως, για να διατηρήσει την ηθική του καθαρότητα και να λάμψει με την αγιότητα του βίου του, έπρεπε να αντιμετωπίσει άλλους πολεμίoυς. Ήταν νέος. Και τα νειάτα έχουν πειρασμούς ισχυρούς. Όταν μάλιστα το περιβάλλον του νέου δεν είναι καλό, απαιτείται πραγματικός ηρωϊσμός, γιά να αντισταθεί ο νέος ή η νέα στον πειρασμό που τον περιτριγυρίζει, και να μη προδώσει τον θησαυρό της αγνότητας. Ο Δημήτριος δεν κάμφθηκε. Δεν παρασύρθηκε από την πίεση του διεφθαρμένου ειδωλολατρικού κόσμου που τον περιστοίχιζε. Ακλόνητος στις ηθικές αρχές της χριστιανικής του πίστεως. Ή γενναία του ψυχή πάλευε με θέληση ισχυρή. Οπλισμένος με τον φόβο του Θεού και με την δύναμιν της προσευχής, απέκρουε τις πονηρές επιθέσεις και εισηγήσεις. Άκουγε πάντοτε την προτροπή του Αποστόλου Παύλου.
«Σὺ oὖν κακοπάθησον ὡς καλός στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ». Κα πολέμησε γενναία «μέχρις αἵματος πρός τήν ἀμαρτίαν ἀνταγωνιζόμενος». Πάντοτε ήταν αντίθετος με ένα ηρωϊκό όχι προς την αμαρτία. Και έγινε ήρωας της αρετής. Άγιος ενώπιον του Θεού. Παράδειγμα λαμπρό για τους χριστιανούς όλων των αιώνων. Αλλά σημείωσε και άλλο ηρωϊσμό, με την θυσία της ζωής του. Αφού τον γιγάντωσε ή άκαμπτος αντίσταση εναντίον της αμαρτίας «Ὡς καλός στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ» είναι αποφασισμένος να αγωνισθεί και να «κακοπαθήσῃ» χάριν της πίστεώς του. Ατρόμητος και μαχητικός κήρυττε δημόσια το Χριστό, χωρίς να λογαριάσει καθόλου τον άγριο διωγμό, που είχε κηρύξει ο ρωμαίος αυτοκράτωρας Διοκλητιανός εναντίον των χριστιανών. Δεν άργησε, να καταγγελθεί στον αυτοκράτορα, ότι αυτός είναι το στήριγμα και ο κατηχητής των χριστιανών της Θεσσαλονίκης. Και προσκαλείται να εμφανισθεί μπροστά στον αυτοκράτορα. Ο Διοκλητιανός προσπαθεί να τον πείσει να αρνηθεί το Χριστό και να θυσιάσει στα είδωλα. Αλλά ο Δημήτριος, ατρόμητος αρνείται τα πάντα. Δεν πτοείται από την οργή και τις απειλές του αυτοκράτορα. Τί και αν τον έριξαν στην φυλακή; Τί και αν τον άφιναν εκεί να πεθάνει από τις κακουχίες; Ο Κύριος του ετοίμασε διπλό στέφανι μάρτυρος. Ένα στεφάνι, διότι νίκησε την δύναμη της αμαρτίας και άλλο ένα, διότι έμεινε «πιστός ἄχρι θανάτου» στον Σωτήρα Χριστό, ο οποίος λέει «Και δώσω σοι τόν στέφανον τῆς ζωῆς».
Μετά από λίγο κάποιο γεγονός συντόμεψε το μεγάλο μαρτύριό του. Ο μαθητής του Νέστωρ νίκησε στο στάδιο τον τρομερό Λυαίο, με την γνωστή εκείνη επίκληση «Θεέ Δημητρίου, βοήθει μοι». Και ή ειδωλολαλατρική μανία, αντί να χειροκροτήσει το νικητή, τον θανάτωσε μέσα στον στίβο. Στη συνέχεια με αφορμή το «Θεέ Δημητρίου» που επικαλέστηκε ο Νέστωρ φέρουν και τον Δημήτριο στο στάδιο. Και, με μια διαταγή του αυτοκράτορος, οι στρατιώτες διεπέρασαν με τις λόγχες που κρατούσαν τα στήθη και τις πλευρές θανατώνοντας τον Άγιο Δημήτριο. Και το αίμα του ανεμείχθηκε με το αίμα του μαθητή του Νεστορίου. Θάνατος ένδοξος. Θάνατος ήρωος της πίστεως και της αρετής. Αλλά και θάνατος διδακτικός, όπως διδακτική υπήρξε και ή ζωή του. Και δια της ζωής και δια του θανάτου του ο Μεγαλομάρτυς Δημήτριος πραγματοποίησε το μεγάλο κατόρθωμα τις γενναίας αντιστάσεως προς το κακό. Και εν ονόματι των αγώνων του και του μαρτυρίου του, ένα παράγγελμα μας απευθύνει σήμερα, στην εορτή του «μιμηταί μου γίνεσθε καθώς καγώ Χριστοῦ». Σε τί όμως μας καλεί σήμερα ο Άγιος Δημήτριος να τον μιμηθούμε; Μας καλεί να τον μιμηθούμε στην σταθερή και άκαμπτη μέχρι τέλους αντίσταση προς το κακό.
Και στην εποχή μας πολλές φορές στο παρελθόν παρασύρθηκαν πολλοί, δυστυχώς, είτε με το να αρνηθούν την χριστιανικής τους πίστη, είτε με το απαρνηθούν της ηθικές απαιτήσεις του Ευαγγελίου του Χριστού. Γι’ αυτό αγαπητοί μου είναι ανάγκη σήμερα όσο ποτέ άλλοτε να ακούσουμε όλοι μας το σύνθημα του Αγίου Δημητρίου, να τον μιμηθούμε εμπράκτως. Οι νέοι πρώτοι πρέπει να προσέξουν το σύνθημα αυτό. Ναι, εσείς οι νέοι διαμορφώνεται τώρα τον χαρακτήρα σας και θέτετε τα θεμέλια της ζωής σας. Περιβάλλεστε όμως από πολλούς κινδύνους και εχθρούς. Κακές συναναστροφές ζητούν να σας παρασύρουν. Θεωρίες ολέθριες σας θέλουν για οπαδούς τους δηλαδή θύμα τους. Πειρασμοί ισχυροί, εσωτερικοί και εξωτερικοί, σας προκαλούν να σας σπρώξουν. Προσέχετε πάρα πολύ. Κάθε υποχώρηση προσθέτει αδυναμία. Αν αρχίσετε να κάμπτεστε και να δελεάζεστε, ο χαρακτήρας σας θα γίνει ανίσχυρος. Σιγά-σιγα θα εξοικειωθήτε προς αναξιοπρεπή πράγματα, προς πρόστυχα έργα, προς όλα τα φαύλα και τούς τα «φαῦλα πράσσοντας».
Για να μή φθάσετε ποτέ, σε τέτοιο κατάντημα, και για να γίνετε όλοι σας ανώτεροι άνθρωποι, πρέπει να εξασκήσετε τον εαυτό σας, να στρέφεστε ενάντια στους πειρασμούς και τις κακές εισηγήσεις, και θεωρίες, να λέτε όχι στις αμαρτωλές κλίσεις και διαθέσεις. Και σεις νέες χρειάζεται να προσέξετε ακόμη πιο πολύ, να πείτε το όχι στο πρώτο πειρασμό. Εάν φερθείτε άμυαλα και δεν αντιδράσετε αμέσως, ύστερα θα είναι αργά, διότι θα έχετε ήδη εκτεθεί, και θα αισθάνεστε ότι δεθήκατε με δεσμούς και με δεσμά. Ενώ, αν αντιδράσετε από την πρώτη στιγμή και δεν δεχθήτε ούτε την σκέψη τη κακή, θα λάμψετε με την αγνότητά σας. Κάθε συνετός και τίμιος άνθρωπος θα σας εκτιμήση, και θα σας επαινεί (για τους άλλους, τους επιπόλαιους και τους διεστραμμένους, τί σας νοιάζει;).
Μη ξεγελασθείτε από την σκέψη ότι δεν εκτιμάται σήμερα ή αρετή και ή ηθική. Ευτυχώς δεν όλη ή κοινωνία διεστραμμένη. Υπάρχουν και ηθικοί και φρόνιμοι και τίμιοι άνθρωποι. Αλλά και εσύ ο οικογενειάρχης, ο εργάτης, ο βιοπαλαιστής ο επιστήμονας, ο υπάλληλος, ο κρατικός λειτουργός, ο οποιοσδήποτε κοινωνικός άνθρωπος, για να μη παρασυρθείς σε κάτι κακό, (για να μη κάνεις κάτι που απαγορεύει ο νόμος του Θεού, ή και ο νόμος της Πολιτείας), πρέπει να είσαι χαρακτήρας ισχυρός. Και χαρακτήρες ισχυροί δημιουργούνται μόνον με χριστιανικές βάσεις και αρχές. Συχνά θα βρεθείτε αντιμέτωποι μετά προβλημάτων και δυσκολιών. Θα σας πιέσει ή ανάγκη, ή κάποιος ισχυρός. Θα σας ζητηθεί ίσως να κάνετε κάτι ενάντια στη συνείδησή σας. Πολλές φορές θα είναι συνδεδεμένα και οικονομικά κέρδη με κάτι τέτοιες ενέργειες. Κάποια εισήγηση κακή θα σου λέει «δεν πειράζει κάνε και μερικές ανοησίες». Θυμήσου όμως το ηρωϊκό παράδειγμα του Αγίου Δημητρίου. Και τη ζωή του θυσίασε για να μη παραβεί το χριστιανικό του καθήκον. Και συ λοιπόν «κακοπάθησον ὡς καλός στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ» και μή προτιμήσεις να γίνεις λιποτάκτης.
Αγαπητοί μου αδελφοί. Μεθαύριο θα εορτάσουμε μία μεγάλη εθνική μας επέτειο, την 28ην Οκτωβρίου. Την επέτειο του ηρωϊκού, «ΟΧΙ». Τη δόξα αυτή της νεότερης Ελλάδος. Αλλά υπάρχει ένα ακόμη ηρωϊκότερο «ΟΧΙ». Είναι το ΟΧΙ της ηθικης αντιστάσεως προς το κακό και την αμαρτία. Αυτό θα αξιοποιήσει και τους εθνικούς μας αγώνες, που μένουν άκαρποι όταν τα πάθη κυβερνούν και τα άτομα και τους λαούς. Εάν πούμε όμως ένα δεύτερο «ΟΧΙ» προς τις ηθικές κατωτερότητες και αναξιότητας. «Μας περιμένει νίκη λαμπρή, δόξη παντοτεινή». «Aμην».